De aandrijfveer, ook wel opwindveer genoemd, dient als de energieopslag en –bron van een mechanisch horloge. De opwindveer bevindt zich in de veertrommel en wordt door handmatige opwinding of, bij een automatisch horloge, door de rotor gespannen. Het horloge heeft een ankergang, zodat de opwindveer deze spanning niet ongecontroleerd aan het raderwerk en de balans afgeeft, maar hier meerdere dagen over doet.

Acrylglas is een transparante en synthetische kunststof die zich onder bepaalde temperaturen laat vervormen. Acrylglas kenmerkt zich door een hoge weers-, breuk-, en roestbestendigheid. Kleine krassen kunnen worden weggepolijst.

Afkanten is een afwerkingstechniek voor uurwerken. Hierbij worden de scherpe randjes van een geslepen oppervlak op 45 graden afgeschuind en gepolijst.

Zie: Tikgetal

Het anker is een verbindingsstuk met twee armen dat door zijn vorm op een scheepsanker lijkt. Als onderdeel van de ankergang verbindt hij het ankerrad met de balansveer. Het anker ontvangt een impuls van het ankerrad en geeft die door aan de balans. Tegelijkertijd onderbreekt hij het constant doorlopen van het ankerrad en het raderwerk.

De ankergang zorgt voor het gecontroleerde afdraaien van een opgedraaide veer. Het mechanisme remt hiervoor het raderwerk periodiek, zodat er een gelijkmatige gang ontstaat. Tegelijkertijd geeft de ankergang het regelorgaan nieuwe energie.

Polshorloges hebben meestal een Zwitserse ankergang, bestaand uit een anker en een ankerrad. Het ankerrad staat direct in verbinding met het seconderad. De secondewijzer is op de as van het seconderad bevestigd. De heen en weer gaande balans zorgt ervoor dat het anker gelijkmatig heen en weer beweegt. Daardoor kan het anker in het ankerrad grijpen, de draaiing van het ankerrad blokkeren en weer vrijgeven.

Het ankerrad is een onderdeel van de ankergang van een uurwerk. Het ankerrad bevindt zich tussen het raderwerk en de balans. De balans en het ankerrad worden met elkaar verbonden door middel van het anker. Een kenmerk van het ankerrad zijn de asymmetrische tanden.

Een antimagnetisch horloge blijft normaal functioneren onder de invloed van een magneetveld van een bepaalde sterkte. Ook de nauwkeurigheid moet hierbij binnen bepaalde grenzen blijven.

Volgens de DIN-richtlijn 8309 zijn horloges met een uurwerk met een diameter groter dan 20 mm antimagnetisch als ze onder een magneetveld met een sterkte van 4800 A/m (6 mT) blijven functioneren. De gangafwijking mag daarbij niet meer dan +/- 30 seconden per dag bedragen.

Automatisch (automatic) betekent dat een uurwerk automatisch opwindt. Bewegingen van de pols en de arm zorgen ervoor dat de opwindveer opdraait. Dit komt doordat het uurwerk een slingerend gewicht (ook opwindrotor, rotor) heeft dat ofwel in één, of in beide richtingen draait. Een slipkoppeling aan het uiteinde van de veer zorgt ervoor dat hij niet door te veel spanning verstoord wordt. Een automatisch mechanisme met een centrale rotor is het meest gangbaar. 

Bakeliet is de merknaam van een volledig synthetische kunststof die de Belgische chemicus Leo Hendrik Baekeland in 1905 ontwikkelde. Objecten zoals sturen, radio's, telefoons of grepen van potten en pannen werden vroeger van dit hittebestendige materiaal gemaakt.

De balans reguleert met constante trillingen de maat van een mechanisch polshorloge. De balans bestaat strikt genomen uit een cirkelvormig balanswiel, maar in veel definities geldt de balansveer ook als onderdeel van de balans. De balans neemt de functie van de secondeslinger van staande klokken en wandklokken over, maar tikt veel sneller. 21 600 of 28 800 halve omwentelingen per uur zijn tegenwoordig de standaard, terwijl een slinger slechts tot 3600 halve omwentelingen per uur komt. De precisie van een horloge hangt af van het aantal en de gelijkmatigheid van de trillingen. De onderdelen van de ankergang, ook echappement genoemd, geven stapsgewijs de energie van de opwindveer door aan de balans. Daardoor beweegt de balans heen en weer.

Zie: veer

Een metalen plaatje dat op een bepaalde plek op de hoofdplaat is bevestigd en ruimte biedt aan de balans. De balans is gewoonlijk bevestigd aan een staafje dat de balanskloof wordt genoemd.

Bar is de fysische eenheid voor druk. De eenheid geeft aan hoeveel kracht op een oppervlak wordt uitgeoefend. Andere meeteenheden voor druk zijn atmosfeer (atm) of pascal (Pa).

1 bar correspondeert met de luchtdruk op het aardoppervlak of de overdruk van water op een diepte van 10 m.

Bicompax heeft betrekking op het aantal hulpwijzerplaten (totalisators) van een chronograaf. Op 3 en op 9 uur bevinden zich in dit geval een hulpwijzerplaat, een bicompax heeft dus twee tellers. Een trimcompax heeft drie hulpwijzerplaten, die v-vormig zijn ingedeeld.

Bij blauwen (ook temperen) worden de stalen onderdelen langzaam tot ca. 300°C verhit. Daarbij vormt zich een korenbloemblauwe en tegelijkertijd zeer dunne laag op het metaal. Horlogemakers gebruiken deze methode om wijzers, schroeven en onderdelen van het uurwerk te verfijnen.

Een Breguetspiraal is een balansveer met een dubbel gebogen uiteinde. Deze spiraalvorm werd in 1795 door Abraham-Louis Breguet uitgevonden. Door zijn gelijkmatige uitzetting heeft hij een positieve invloed op de nauwkeurigheid van een horloge.

Een metalen plaatje dat op twee plaatsen op de hoofdplaat is bevestigd en ruimte biedt aan een tandrad of rondsel.

Bij een centrale seconde is de secondewijzer op dezelfde centrale as bevestigd als de minuten- en urenwijzer. De tegenhanger van een centrale seconde is de kleine seconde, waarbij een secondewijzer decentraal op een eigen hulpwijzerplaat draait. Dit ziet u vaak bij chronografen waarbij de grote centrale secondewijzer gebruikt wordt voor de stopwatchfunctie.

Cerachrom is keramiek van Rolex uit eigen manufactuur. Deze hightech grondstof is uitermate krasbestendig en hard.

Chronografen hebben een stopwatchfunctie. Die wordt bijvoorbeeld gebruikt om de tijd op te nemen bij het sporten.

Een chronometer is een bijzonder nauwkeurig horloge waarvan de hoge nauwkeurigheid door een officieel certificaat gewaarmerkt wordt. Chronometertests worden voornamelijk door het officiële Zwitserse testinstituut voor chronometers (Contrôle officiel suisse des chronomètres, in het kort: COSC) uitgevoerd. Sinds een aantal jaren is er ook een officieel testinstituut te Glashütte in Duitsland.

De coaxiale ankergang is een uitvinding van de engelse horlogemaker George Daniels in de jaren 70, een alternatief voor de Zwitserse ankergang. De coaxiale ankergang dankt zijn naam aan de twee gangraderen, die boven elkaar op een as zijn geplaatst. Het voordeel hiervan is de duidelijke reducering van de wrijving tussen de onderdelen. Daarom heeft deze ankergang minder smering nodig en functioneert hij langer onderhoudsvrij. Omega is eind jaren 90 begonnen met het seriematig produceren van de coaxiale ankergang. Deze vindt u dan ook terug in een groot deel van de huidige Omega-modellen.

Een complicatie is een extra functie. Maanfase, wekker, stopwatchfunctie of eeuwige kalender zijn gangbare complicaties. Ze zijn een extra uitdaging voor een horlogemaker, vooral als een horloge meerdere complicaties heeft.

Met de datumsnelverstelling kan de datumweergave eenvoudig met de uitgetrokken kroon versteld worden. Bij uurwerken met een traditionele datumverstelling moet de uurwijzer ongeveer twee keer rondgedraaid worden, voordat de datum is aangepast.

De weergave van de datum geschiedt door middel van wijzers of door cijfers die zich op een bedrukte ring onder de wijzerplaat bevinden. Een opening in de wijzerplaat geeft in dat laatste geval de datum weer. De wijzers of de cijferring draaien binnen 31 dagen eenmaal 360°. In maanden met minder dan 31 dagen moet de datumweergave handmatig gecorrigeerd worden.

Een doornsluiting is een sluitmechanisme voor horlogebanden. Het langere deel van de band heeft gestanste gaatjes. Aan het einde van het kortere deel bevindt zich de doorn, een metalen veerbrug met een haakje. Net zoals bij een riem wordt de doorn in een gaatje gestoken om de gewenste lengte te verkrijgen. Het metalen haakje voorkomt dat de doorn uit het gaatje schiet.

Een lunette is een ring die de wijzerplaat en het horlogeglas omcirkelt. De draaibare variant wordt gebruikt voor duik- en pilotenhorloges.

Bij een duikhorloge is de lunette slechts eenzijdig, tegen de klok, in draaibaar. Zo wordt verhinderd dat de duiktijd door het - per ongeluk - verstellen van de draairing verlengd wordt. Voor het duiken synchroniseert de duiker de nulmarkering met de minutenwijzer. De 60-minutenschaal op de lunette maakt het mogelijk om de verstreken duiktijd af te lezen.

Bij pilotenhorloges is de lunette tweezijdig draaibaar.

Ook wel rattrapante genoemd.

Met een rattrapante kunt u tussentijden meten. Daarom heeft een rattrapante twee secondewijzers en drie drukknoppen. Beide secondewijzers starten met een druk op de knop. Een tweede druk op de knop stopt een van de twee secondewijzers en maakt het aflezen van een tussentijd mogelijk. De andere secondewijzer loopt intussen door. Met een volgende druk op de knop gaat de gestopte secondewijzer weer lopen. De rattrapante staat ook bekend als dubbelchronograaf of split-second chronograaf.

Een dubbele veertrommel zijn twee in serie geschakelde veertrommels. Een dubbele veertrommel verlengt de gangreserve.

Dubbele vouwsluitingen zijn vouwsluitingen die van weerskanten openen en daardoor een grote opening van de horlogeband mogelijk maken.

Een duikhorloge is geschikt voor sport- of beroepsduiken. De gangbare normen zijn de ISO 6425 en de DIN 8306. De minimumeis voor waterdichtheid ligt bij 10 bar, oftewel 100 meter. Typische kenmerken van een volwaardig duikhorloge zijn onder andere een waterdichtheid van 20 bar (200 m), lichtgevende wijzers en indexen en een lunette met minutenmarkeringen. De lunette mag alleen tegen de klok in draaibaar zijn. Zo is een abusievelijke verlenging van de ingestelde duiktijd uitgesloten. Sommige duikhorloges zijn bestand tegen waterdieptes van 1000 m en meer. Zij zijn meestal uitgerust met een heliumventiel.

De ETA SA Manufacture Horlogère Suisse (ETA) is een Zwitserse fabrikant van uurwerken die tot de Swatch Group behoort.

Met edelstaal wordt gelegeerd of ongelegeerd staal bedoeld dat een hoge zuiverheidsgraad heeft. Voor horloges zijn roestvrije edelstalen belangrijk, omdat ze tegen corrosie beschermd zijn.

Bij het produceren van horloges is het gebruik van edelstaal 316L gebruikelijk. Rolex gebruikt alleen de soort 904L. Edelstaal bevat zowel chroom als nikkel, is roestvrij en goed bestand tegen zuren en vochtigheid.

Een eeuwigdurende kalender is een complicatie voor een horloge. Het geeft tot het jaar 2100 de juiste datum van de gregoriaanse kalender weer en hoeft niet gecorrigeerd te worden. Een eeuwigdurende kalender houdt rekening met schrikkeljaren en korte en lange maanden.

Everose goud is de roségoud-legering van Rolex. Everose goud heeft een zuiverheid van 18 karaat. Door het platina in de legering zou het metaal langer moeten glanzen dan traditioneel roségoud. De rode kleur van de goudlegering ontstaat door de toevoeging van koper.

De fijnregelaar dient ervoor om polshorloges de grootst mogelijke nauwkeurigheid te geven. De gang van een horloge wordt door de fijnregelaar onder verschillende temperaturen en in uiteenlopende posities gelijkmatig gereguleerd. Chronometers worden in vijf verschillende posities en bij drie temperaturen fijngereguleerd om aan de eisen van officiële chronometer-certificering te voldoen.

Het begrip finissage komt uit het Frans en betekent de veredeling of verfijning van een uurwerk. Gangbare finissages zijn sierstrepen zoals Geneva stripes of zonneslijpsel, ook perlage genoemd. Blauwen en afkanten zijn ook vormen van finissage.

Een flyback-chronograaf heeft een bijzondere stopwatchfunctie. Na het starten wordt de tijdopname met een druk op de knop teruggezet naar nul en begint de tijdopname onmiddellijk opnieuw. Een lopende standaard-chronograaf komt daarentegen met een druk op de bovenste knop tot stilstand. Pas na het drukken op de onderste knop gaat de wijzer terug naar nul. Met een nieuwe druk op de bovenste knop begint een tweede tijdopname. Flyback-chronografen komen voort uit de militaire luchtvaart. Ze worden gebruikt als kort achter elkaar meerdere manoeuvres op de seconde nauwkeurig uitgevoerd moeten worden. Een normale stopwatch is hier niet geschikt voor, omdat het opnieuw starten met drie drukken op de knop teveel tijd in beslag neemt.

GMT staat voor Greenwich Mean Time. Dat is de astronomisch gedefinieerde lokale tijd in Greenwich (Londen) en is vastgelegd als wereldtijd. Sinds 1972 geldt de gecoördineerde wereldtijd (UTC) als wereldtijd. Het verschil met de GMT is dat de UTC geen astronomisch verankerde tijd is.

Een GMT-horloge geeft naast lokale tijd ook de tijd van een andere tijdzone aan.

De gangreserve is de tijdsduur van de volledige opwinding tot het stilstaan van een uurwerk, zonder dat het horloge tussendoor met de hand of door bewegingen opgewonden wordt.

De gangreserveaanduiding geeft aan hoe lang het nog duurt voordat een mechanisch horloge stilstaat. U kunt erop zien wanneer het horloge opgewonden moet worden. De opwinding geschiedt bijvoorbeeld met de opwindkroon.

Een geguillocheerde wijzerplaat heeft een machinaal of handmatig gegraveerde guilloche. Dat zijn patronen of ornamenten die uit meervoudig met elkaar verweven en overlappende lijnen bestaan.

Bij een gelimiteerde serie is het aantal van de geproduceerde horloges begrensd.

Geneva stripes is een sierslijpsel bestaande uit brede strepen op het uurwerk, maar vaak ook op andere onderdelen van een horloge. Dit sierslijpsel is ook onder de namen côtes de Gèneve en vaques de Gèneve bekend.

Geschroefde drukknoppen worden net zoals een geschroefde kroon in de behuizing geschroefd. Het doel is de behuizing af te dichten. Geschroefde drukknoppen vindt u vaak bij chronografen met een verhoogde waterdichtheid.

Bij een geschroefde kroon is de kroon in de behuizing van het horloge vastgeschroefd. Dit mechanisme garandeert een betere waterdichtheid dan normale kronen, die alleen in de behuizing worden gedrukt. De Rolex Oyster was in 1926 het eerste polshorloge met een geschroefde kroon.

Een geskeletteerd horloge wordt gekenmerkt door uitsparingen in het uurwerk, waardoor een doorkijkeffect ontstaat. Geskeletteerde horloges zijn meestal filigraine kunstwerken en daarom moeilijk te vervaardigen.

Bij een met de hand geguillocheerde wijzerplaat wordt de guilloche met de hand aangebracht. Daardoor ontstaan enigszins onregelmatige patronen en lijnen.

Handmatige opwinding is een variant voor het opwinden van een uurwerk. De opwindveer wordt met de kroon (kroonopwinding) opgedraaid. De opwindveer geeft daarna continu energie aan het raderwerk.

Hardlexglas is een mineraalglas dat voornamelijk door Seiko gebruikt wordt. Door een speciaal procedé is het harder en krasvaster dan traditioneel mineraalglas. Qua weerstandsvermogen ligt het tussen mineraalglas en saffierglas in.

Een heliumventiel beschermt een duikhorloge tegen schade door overdruk. Professionele duikers ademen in drukkamers een speciaal ademgasmengsel met helium in. De zeer kleine heliumatomen dringen door de afdichting het horloge binnen. Het ingesloten helium staat daardoor onder hoge druk. Het kan ervoor zorgen dat het horlogeglas uit de behuizing breekt als de duiker terugkeert naar een normale drukverhouding. Het ventiel zorgt voor een compensatie van de druk. Het werkt automatisch, of wordt met de hand bediend.

Hesalit is de naam die Omega gebruikt voor plexiglas dat gemaakt is in hun eigen manufactuur. Het is voordelig te produceren en te vervangen, bovendien splintert het niet.

De jaaraanduiding geeft het actuele jaar weer op de wijzerplaat.

Een jaarkalender is een complicatie waarbij de datum maar één keer per jaar handmatig hoeft te worden aangepast. Deze correctie vindt eind februari plaats. Jaarkalenders zijn ook onder de naam volledige kalender bekend.

Kaliber is een ander woord voor uurwerk. Vaak wordt het begrip in samenhang met numerieke namen van uurwerken gebruikt. Een voorbeeld hiervan is het 'kaliber ETA 2824-2'.

Bij de kleine seconde bevindt de secondeweergave zich decentraal op een kleine hulpwijzerplaat. Dit ziet u vaak bij zakhorloges, polshorloges met handmatige opwinding en chronografen. De tegenhanger van een kleine seconde is de centrale seconde. Daarbij is de secondewijzer op dezelfde as aangebracht als de minuten- en uurwijzer.

Bij een horloge met de kroon links bevindt het tandwiel om de tijd in te stellen en/of om het uurwerk op te winden zich aan de linkerzijde van de behuizing. Bij de meeste polshorloges bevindt de kroon zich aan de rechterzijde.

Lichtgevende cijfers hebben een fluorescerende stof op hun oppervlak die oplicht in het donker. In het verleden werd hiervoor het radioactieve tritium gebruikt. Tegenwoordig wordt voornamelijk de fluorescerende stof superluminova gebruikt. Dit materiaal is niet radioactief en bestaat uit anorganische en fluorescerende pigmenten. Op het moment dat natuurlijk licht of kunstlicht op deze nagloeiende pigmenten inwerkt, beginnen ze op te lichten.

Lichtgevende wijzers hebben een fluorescerende stof op het oppervlak, die oplicht in het donker. In het verleden werd hiervoor het radioactieve tritium gebruikt. Het oplichtende effect ontstond doordat de kristallen van de uit zinkverbindingen bestaande wijzer met de tritium uitstralende elektronen reageerden. Tegenwoordig wordt voornamelijk de fluorescerende stof superluminova gebruikt. Dit materiaal is niet radioactief en bestaat uit nagloeiende, anorganische pigmenten. Zodra licht inwerkt op de fluorescerende stof, begint deze na te gloeien. Afhankelijk van de duur van de inwerking van het licht wordt de nagloeitijd langer. Het opladen van superluminova is echter begrensd.

De lunette is een ring die het horlogeglas omcirkelt. De lunette kan vaststaand of draaibaar zijn. Duikhorloges hebben een eenzijdig draaibare lunette met minutenmarkeringen voor het instellen van de duiktijd. Bij een chronograaf bevindt zich vaak een tachymeterschaal op de vaststaande lunette om de gemiddelde snelheid te meten. Een lunette wordt gemaakt van metaal of keramiek.

Een maandweergave geeft de actuele maand weer op de wijzerplaat.

De maanfase is een complicatie die de dagelijkse maanstand weergeeft; van nieuwe tot volle maan. Een maanmaand duurt 29 dagen, 12 uur, 44 minuten en 2,9 seconden. De toe- of afnemende maanschijf is in een venster op de wijzerplaat te zien.

Deze term mag, volgens de meeste experts,  eigenlijk alleen worden gebruikt voor een bedrijf dat ten minste een kaliber, of in elk geval de cruciale onderdelen daarvan zoals de hoofdplaat, in eigen huis vervaardigt. ETA is ontegenzeglijk de grootste manufacture van Zwitserland. Het woord zelf komt uit het Latijn (al gebruiken horlogemerken liever de Franse vorm) en betekent ‘met de hand gemaakt’.

Mineraalglas is het standaardmateriaal in het lage en middelste prijssegment. Het is vergelijkbaar met vensterglas en harder dan acrylglas, maar zachter en minder krasbestendig dan saffierglas. Het is mogelijk om mineraalglas te 'harden', zodat het sterker wordt.

De minutenrepetitie geeft de tijd weer in de vorm van een toonsignaal. De minutenrepetitie is een zeldzame en bijzonder ingewikkelde complicatie voor een polshorloge. Een zeer klein slagwerk produceert de akoestische signalen.

Ontspiegeling verhoogt de lichtdoorlatendheid en helderheid van horlogeglazen. Er ontstaat minder reflectie, zodat de afleesbaarheid van het horloge verbetert.

Horlogeglazen worden ontspiegeld met een dunne en doorzichtige coating, die in een vacuüm door verdamping wordt aangebracht.

Bij deze techniek worden de onderdelen van een uurwerk teruggebracht tot hun elementaire gewichtdragende delen. Dit is een precisiewerk dat handmatig wordt uitgevoerd met behulp van een minuscuul handzaagje. Maar deze kleine onderdelen kunnen tegenwoordig ook machinaal in zekere mate worden opengewerkt.

De opwinding spant de opwindveer. Zakhorloges hadden vroeger een sleutel voor de opwinding nodig (sleutelopwinding). Later werd deze door een kroon vervangen (kroonopwinding). Bij een automatisch horloge zorgt de rotor, een slingerend gewicht in het uurwerk, voor het opwinden.

De opwindveer, ook aandrijfveer genoemd, dient als de energieopslag en –bron van een mechanisch horloge. De opwindveer bevindt zich in de veertrommel en wordt door handmatige opwinding of, bij een automatisch horloge, door de rotor gespannen. Het horloge heeft een ankergang, zodat de opwindveer deze spanning niet ongecontroleerd aan het raderwerk en de balans afgeeft, maar hier meerdere dagen over doet.

Originele onderdelen betekent dat bij der reparatie van het horloge alleen officiële onderdelen van het bewuste merk gebruikt zijn.

Een horloge in originele staat is een horloge dat zich in de onveranderde, oorspronkelijke staat bevindt.

Een schaalverdeling op de lunette, wijzerplaat of flens waarmee in combinatie met de secondewijzer de hartslag kan worden gemeten.

Met een rattrapante kunt u tussentijden meten. Daarom heeft een rattrapante twee secondewijzers en drie drukknoppen. Beide secondewijzers starten met een druk op de knop. Een tweede druk op de knop stopt een van de twee secondewijzers en maakt het aflezen van een tussentijd mogelijk. De andere secondewijzer loopt intussen door. Met een volgende druk op de knop gaat de gestopte secondewijzer weer lopen. De rattrapante staat ook bekend als dubbelchronograaf of split-second chronograaf.

De referentie, ook referentienummer, betekent in de horlogewereld hetzelfde als modelnummer. Het referentienummer dient als een eenduidige identificatie en is handig bij het zoeken naar bijvoorbeeld een vintage-horloge.

Een rehaut is een afgeschuinde rand van de wijzerplaat waarop het horlogeglas rust. Op de rehaut worden vaak schalen en opschriften geplaatst.

De repetitie is een complicatie die de tijd met akoestische signalen weergeeft. Bij mechanische kalibers wordt hiervoor een slagwerk gebruikt. Het slagwerk wordt voorzien van energie door een extra hendel of drukknop aan de rand van de behuizing. Er zijn vijf types repetities: de uren-, kwartieren-, halve uren-, achtste uren- en minutenrepetitie. Repetities staan bekend als kostbare complicaties, omdat het bijzonder ingewikkeld is om ze te maken.

Rolex gebruikt het begrip Rolesor voor horloges die edelstaal met goud combineren. Voor het gebruik van twee verschillende metalen wordt normaal gesproken het begrip bicolor gebruikt.

De rotor is een beweeglijk, halfrond metalen onderdeel van het opwindmechanisme van een automatisch horloge. Door polsbewegingen van de drager komt de rotor ook in beweging en windt de aandrijfveer (opwindveer) op. Zo wordt het horloge automatisch opgewonden..

Bij retrograde weergave wordt de tijd niet cirkelvormig weergegeven, maar lineair.

De wijzer doorloopt een boogtraject tot hij aan het eind van de schaalverdeling komt, waarna hij onmiddelijk terug springt naar het beginpunt.

Saffierglas bestaat uit synthetisch geproduceerd kristal. Het is aanmerkelijk harder en krasbestendiger dan mineraal- of acrylglas en wordt daarom voornamelijk voor luxe horloges gebruikt.

Schokbestendigheid betekent dat kwetsbare onderdelen tegen beschadigingen zijn beschermd als het horloge valt of met kracht tegen harde voorwerpen stoot. Vooral de tappen van de balansas zijn kwetsbaar. Een zeer kleine metalen veer vangt de schokken op. Een horloge geldt als schokbestendig als er bij een val van 1 meter hoogte op een horizontale hardhouten oppervlak geen beschadigingen zijn.

Een slagwerk is een apart mechanisme in een mechanisch horloge. Het geeft de tijd met akoestische signaaltonen weer. Daarvoor slaat een hamer op een klanklichaam dat uit een klokkenspel, de wand van de behuizing of een toonveer bestaat.

De stopseconde maakt het precieze instellen van een horloge mogelijk. Bij het uittrekken van de kroon blijft de secondewijzer staan, zodat u de tijd kunt instellen zonder dat deze doortikt. Als u de tijd exact heeft ingesteld, drukt u de kroon weer in om de secondewijzer in beweging te zetten.

Superluminova is de handelsnaam voor een groen oplichtende substantie voor wijzers en indexen. Het materiaal laadt op door de inwerking van licht en geeft deze energie weer af door in het donker licht te geven. De lichtsterkte neemt echter na verloop van tijd af. Superluminova is het meest gebruikte lichtpigment. Slechts een paar horlogefabrikanten gebruiken andere substanties. Superluminova is niet radioactief. Daarmee onderscheidt het zich van tritium en het tot in de jaren 50 gangbare radium. Bovendien is superluminova chemisch stabiel, zodat het na vele jaren nog steeds werkt.

Met een tachymeterschaal worden eenheden per uur berekend. Ze bevindt zich op de lunette of op de rand van de wijzerplaat. De schaal wordt meestal voor snelheid (km/u of mph) gebruikt. Als u bijvoorbeeld een kilometer rijdt en u neemt met de chronograaf een tijd van 28 seconden op, dan kunt u op de tachymeterschaal aflezen dat u 130 km/u reed.

Een telemeterschaal bevindt zich op de rand van de wijzerplaat van chronografen. Met deze schaal worden afstanden gemeten, bijvoorbeeld tot een onweer. In dat geval meet u het tijdsverschil tussen bliksem en donder met de stopwatchfunctie. De gestopte grote secondewijzer geeft de afstand van het onweer aan op de telemeterschaal.

De nauwkeurigheid van een horloge wordt bepaald door het tikgetal van het uurwerk. Dit is het aantal halve omwentelingen dat een balans maakt per uur. Hoe hoger het tikgetal (aantal halve omwentelingen), hoe nauwkeuriger het horloge is.

Tikgetal:

Per seconde / uur

1.......3600

2.......7200

3......10800

4......14400

5......18000

6......21600

7......25200

8......28800

9......32400

10....36000

Een Timegrapher is een meetinstrument voor een snelle bepaling van de huidige snelheid en afwijking van een mechanisch horloge.

Een tourbillon is een draaiende kooi binnen in het horloge, die in een minuut om de eigen as draait. In de kooi bevinden zich de belangrijkste onderdelen van een mechanisch horloge, namelijk het regelorgaan en de ankergang. De zwaartekracht heeft invloed op deze onderdelen en zorgt voor kleine gangafwijkingen als het horloge zich constant in een verticale positie bevindt. Doordat de tourbillon om de eigen as draait, worden de door de zwaartekracht veroorzaakte afwijkingen gecompenseerd. In 1795 vond Abraham Louis Breguet de tourbillon uit voor zakhorloges. Tegenwoordig zijn het voornamelijk zeer prijzige horloges die een tourbillon hebben. Het vervaardigen van een tourbillon vergt puur vakmanschap.

Het begrip tricompax staat voor een wijzerplaatindeling met drie hulpwijzerplaten. Die zijn in v-vorm op 3, 6 en 9 uur op de wijzerplaat geplaatst.

Tritium is een licht radioactieve stof waarvan een laagje wordt aangebracht op wijzers, cijfers en markeringsstreepjes op wijzerplaten, zodat je de tijd kunt zien in het donker. Op horloges die tritium bevatten moet dat worden aangegeven, door middel van de letter T nabij 6 uur.

De veer, ook wel balansveer genoemd, is een deel van de balans. Het is dus een onderdeel van het regelorgaan van een mechanisch horloge. De veer rolt meerdere keren per seconde gelijkmatig op en af en geeft zo de maat van de tijdmeter aan. De flinterdunne balansveer weegt slechts tweeduizendste gram en bestaat uit speciaal materiaal zoals de legering Nivarox of het antimagnetische semi-metaal silicium.

In de veertrommel bevindt zich de opwindweer in opgerolde toestand. De opwindveer slaat de energie van de opwinding op.

Een vouwsluiting is een mechanisme voor het openen en sluiten van een horlogeband. Alleen de scharnieren van de vouwsluiting klappen open. Horlogebanden met een doornsluiting openen daarentegen volledig.

De waterbestendigheid van een horloge, ook wel waterdichtheid genoemd, wordt in 'bar' aangegeven. Als aanvulling op de drukbestendigheid vermeldt de fabrikant meestal de maximale waterdiepte. Deze waarde zorgt voor misverstanden: horloges met een maximale waterdiepte van 30 meter zijn niet geschikt om mee te zwemmen, ze zijn alleen bestand tegen waterspetters. Duikhorloges zijn meestal berekend op 20 bar (200 m). Naast de waterdruk hangt de waterdichtheid ook van andere factoren af, bijvoorbeeld van temperatuurschommelingen. Waterdichtheid moet regelmatig getest worden, omdat de dichtringen van het horloge verouderen. Binnengedrongen water wordt meestal het eerst zichtbaar als zich condensvorming op het horlogeglas voordoet. Dit kan betekenen dat een horloge soms niet meer te repareren is.

Een weergave van de weekdagen geeft de actuele dag van de week weer op de wijzerplaat

Het zegel van Genève is een waarmerk voor de herkomst en de kwaliteit van een kaliber. Traditioneel wordt het zegel met een slagstempel in het metaal van een uurwerk geponst. Een nieuwe methode, de zogenaamde nanostructuur-markering, verandert het materiaal op microscopisch niveau. Daardoor kunnen ook zeer kleine onderdelen van een uurwerk van het zegel van Genève worden voorzien. Om het zegel van Genève te verkrijgen moet het kaliber in het kanton Genève geproduceerd, gemonteerd en gereguleerd zijn. Verder moet het aan 12 andere criteria voldoen, die de eindafwerking, de kwaliteit en het proces betreffen. Acht leden van de officiële testcommissie van Genève beslissen over de toewijzing van het zegel. Tot de bekendste fabrikanten van uurwerken met het zegel van Genève behoren Cartier, Vacheron Constantin, Roger Dubuis en Chopard.

Een zichtbodem bestaat bij hoogwaardige polshorloges uit saffier- of mineraalglas. De zichtbodem bevindt zich aan de achterzijde van de behuizing en laat het lopende uurwerk zien.